Natuurlijk kan je een wijnkelder bijhouden. Maar als bierliefhebber wil je natuurlijk een bierkelder. En waarom ook niet. Alhoewel lang niet alle bieren geschikt zijn om lang te bewaren zijn de mogelijkheden desalniettemin legio.
Bewaarbier
Bewaarbieren (of vintage bieren) zijn bieren die beter worden (zich ontwikkelen) door ze langdurig te laten rijpen. En daarvoor is een bierkelder natuurlijk heel geschikt. Geschikte bierstijlen zijn barleywines, old ales, imperial stouts, quadrupels, sours en gueuzes.
Er zijn een aantal kenmerken die maken of een bier geschikt is om te bewaren:
– Minimaal 8% alcohol (uitzonderingen: sour- en rookbieren).
– Hogere alcoholen (foezels) worden zachter, er ontwikkelen zich allerlei nieuwe smaken.
– Donkere mouten zijn geschikter dan lichtere mouten, ze ontwikkelen naar sherry (amber) of port/chocolade (stout) smaken.
– Hopbitterheid neemt af en hop aroma’s en smaken nemen af.
– Fruitige esters ontwikkelen naar gedroogd fruit.
– Gist ondersteunt rijping, dus het bier is bij voorkeur niet gepasteuriseerd en rijpt na op fles.
Oxidatie zal altijd in meer of mindere mate plaatsvinden. Vaak is dat nadelig voor bier en wordt er alles aan gedaan om oxidatie te voorkomen of in elk geval te minimaliseren. Er zijn echter ook positieve aspecten. Bij lagere rijpingstemperaturen overheersen oxidatie reacties met melanoïdinen boven de aanmaak van trans-2-nonenal (geeft de typische oxidatie smaak van nat karton). Oxidatie van betazuren uit de hop kan verlies van bitterheid enigszins compenseren. Oxidatie processen kunnen er ook voor zorgen dat esters zich ontwikkelen en dat hogere alcoholen worden omgezet in aldehydes, beiden geven complexere smaken.
De Bierkelder
De optimale temperatuur om bieren lang te laten rijpen is ca. 13°C. Temperatuurschommelingen moet je zo veel mogelijk vermijden en de ruimte moet donker zijn. Een echte kelder of evt. een droge kruipruimte, plekken die ook als wijnkelder bruikbaar zijn, is vaak geschikt. Echter lang niet iedereen heeft zoiets. Ik zelf beschik er niet over en heb daarom een andere oplossing gezocht, namelijk een koelkast met een externe temperatuurregelaar. Een koelkast begint te koelen als de temperatuur boven een bepaalde waarde komt. Deze waarde kan worden ingesteld, bij de meeste koelkasten ergens tussen 4 en 9°C. Dat is te laag voor een bierkast, vandaar dat er een externe temperatuurregelaar (bv. een inkbird) nodig is.
Er bestaan ook speciale wijnkasten. Deze zijn echter veel minder geschikt; ze hebben vaak een glazen deur en zijn dus niet donker, en ze zijn er op gemaakt om flessen neer te leggen terwijl bierflessen met kroonkurk rechtop moeten staan. Bovendien zijn ze vaak veel duurder.
Informatie
Een heel informatief boekje over bewaarbieren is Vintage Beer van Patrick Dawson. Verder kan je eens kijken bij het cellaring/aging beer forum van beeradvocate.com.
